
۱۰نشانه پنهان کم خونی که نباید نادیده بگیرید
کم خونی چیست؟
کم خونی یا آنمی یکی از شایع ترین اختلالات خونی در جهان است که در آن، تعداد گلبول های قرمز یا مقدار هموگلوبین در خون کمتر از حد طبیعی می شود. هموگلوبین وظیفه دارد اکسیژن را از ریه ها به بافت های بدن برساند. در صورت کاهش آن، بدن نمی تواند به خوبی اکسیژن رسانی کند و علائم زیادی بروز پیدا میکند. با مجله اینترنتی لاجورد همراه باشید.
۱. خستگی مزمن حتی بعد از استراحت کافی
یکی از شایع ترین اما نادیده گرفته شده ترین علائم کم خونی، خستگی مداوم است. وقتی بدن اکسیژن کافی دریافت نمی کند، انرژی سلول ها کاهش مییابد.
خستگی بعد از خواب
احساس ضعف در انجام کارهای ساده
کاهش انگیزه و انرژی ذهنی
۲. رنگ پریدگی پوست و لب ها
کاهش هموگلوبین باعث کاهش قرمزی طبیعی پوست می شود.
رنگ پریدگی ممکن است در تمام بدن یا فقط در بعضی نواحی دیده شود:
لب ها و لثه ها
قسمت داخلی پلک ها
کف دست ها و صورت
۳. تنگی نفس یا نفس نفس زدن
کم خونی باعث می شود تا بدن برای تأمین اکسیژن، نفس های بیشتری بکشد. به همین خاطر امکان دارد در حین فعالیت های روزمره مثل :

بالا رفتن از پله
پیاده روی کوتاه
ورزش سبک
۴. سردردهای مکرر و سرگیجه
اکسیژن رسانی ناکافی به مغز، میتواند باعث سردرد، احساس گیجی و حتی غش کردن شود.
این حالت در محیط های گرم یا شلوغ تشدید می شود.
سردردهای ضربان دار
سرگیجه هنگام ایستادن ناگهانی
احساس سنگینی در سر
۵. کاهش تمرکز و افت حافظه
مغز برای عملکرد مناسب، به اکسیژن کافی نیاز دارد. کم خونی امکان دارد باعث بروز علائم زیر شود:
اختلال در تمرکز
فراموشی و گیجی
کاهش توانایی یادگیری یا تصمیم گیری
در یکی از مقالات سایت لاجورد کمبود آهن را بررسی کرده ایم. برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید این مقاله را مطالعه کنید.
۶. ضربان قلب نامنظم یا تپش قلب
در پاسخ به کاهش سطح اکسیژن، قلب سعی می کند با افزایش ضربان خون بیشتری پمپاژ کند. این موضوع امکان دارد به شکل:
تپش قلب ناگهانی
ریتم نامنظم قلب
درد خفیف قفسه سینه
۷. ریزش مو یا شکنندگی ناخن ها
کاهش اکسیژن رسانی به فولیکول های مو باعث ریزش مو یا نازک شدن تار موها می شود. همچنین:
ناخن ها شکننده می شوند
رشد آن ها کند می شود
خطوط یا فرورفتگی های غیرطبیعی در سطح ناخن ظاهر می شود
این علامتها ممکن است در اثر کمبود آهن یا ویتامین B12 که از دلایل شایع کم خونی هستند، به وجود بیاید.

۸. سرد بودن دست ها و پاها
یکی از نشانه های کمتر شناخته شده کم خونی، احساس سرمای مداوم به خصوص در انگشتان دست و پا است.
این موضوع ناشی از:
کاهش گردش خون محیطی
اختلال در انتقال گرما به اندام ها
۹. میل به خوردن مواد غیرخوراکی
افراد دچار کم خونی ناشی از فقر آهن، گاهی میل به خوردن چیزهای غیرطبیعی مانند:
یخ
خاک
نشاسته خام
گچ یا کاغذ
پیدا می کنند. این حالت که با عنوان “پیکا (Pica)” شناخته می شود، نشانه هشدار دهندهای برای کم خونی است.
برای آشنایی با نشانه های کمبود مواد مغذی در چهره مقاله موجود در سایت لاجورد را مطالعه نماید.
۱۰. اختلال در قاعدگی یا نازایی
در زنان، کم خونی میتواند باعث:
قاعدگی های شدید و طولانی
نامنظم شدن چرخه قاعدگی
کاهش احتمال بارداری یا ناتوانی در تخمک گذاری
شود. برعکس، خونریزی شدید قاعدگی هم امکان دارد عامل ایجاد کم خونی باشد؛ بنابراین این دو موضوع کاملاً به هم مرتبط هستند.
دلایل شایع کم خونی
برای درک بهتر نشانه ها، بهتر است با دلایل رایج کم خونی آشنا شویم:
نوع کمخونی | علت اصلی |
کم خونی فقر آهن | تغذیه نامناسب، خونریزی قاعدگی، بارداری |
کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 یا اسید فولیک | تغذیه ناکافی، سوءجذب، بیماری های گوارشی |
کم خونی مزمن | بیماری های کلیوی، التهاب های مزمن، سرطان |
کم خونی همولیتیک | تخریب زودهنگام گلبول های قرمز |
کم خونی آپلاستیک | کاهش تولید گلبول های قرمز در مغز استخوان |
چگونه کم خونی را تشخیص دهیم؟
برای تشخیص دقیق کم خونی، باید آزمایش خون انجام شود. آزمایش هایی که پزشک امکان دارد تجویز کند:
- CBC (شمارش کامل سلول های خون)
- سطح هموگلوبین
- فریتین (ذخیره آهن)
- ویتامین B12 و اسید فولیک
- تست عملکرد کلیه و تیروئید
تشخیص زودهنگام میتواند از بروز عوارض جدی مثل نارسایی قلبی یا اختلالات عصبی جلوگیری کند.
درمان کم خونی چگونه است؟
درمان به نوع و شدت کم خونی بستگی دارد. اما به طور کلی:

۱. درمان کم خونی فقر آهن:
- مصرف مکمل آهن
- رژیم غذایی سرشار از آهن (گوشت قرمز، جگر، عدس، اسفناج، تخم مرغ)
- مصرف ویتامین C برای جذب بهتر آهن
۲. درمان کم خونی B12 یا اسید فولیک:
- مصرف مکمل ویتامین B12 یا تزریق آن
- مصرف سبزیجات برگ سبز، جگر، تخم مرغ
۳. درمان کم خونی مزمن:
- درمان بیماری زمینه ای
- در بعضی موارد تزریق خون یا داروهای محرک مغز استخوان
کم خونی بیماری ای است که اگرچه امکان دارد در ابتدا بی خطر به نظر برسد، اما در صورت نادیده گرفتن، میتواند عوارض جبران ناپذیری برای سلامت عمومی داشته باشد. علائمی مثل خستگی مزمن، سردی دست و پا، ریزش مو، تنگی نفس یا کاهش تمرکز را نباید ساده گرفت.