چرا هوس شیرینی می کنیم؟
همه ما گاهی اوقات هوس خوردن شیرینی میکنیم. این هوسها میتوانند دلایل مختلفی داشته باشند و مقابله با آنها ممکن است چالشبرانگیز باشد. اما با شناخت دلایل و راهکارهای مناسب، میتوان این هوسها را کنترل کرد.
اگر دوست دارید بدانید چرا هوس شیرینی می کنیم، در ادامه با مجله اینترنتی لاجورد همراه باشید.
دلایل میل شدید به شیرینی
میل شدید به شیرینی یک تجربه رایج است که بسیاری از ما آن را تجربه کردهایم. این میل میتواند به دلایل مختلفی از فیزیولوژیکی تا روانشناختی رخ بدهد. در ادامه مقاله به مهمترین دلایل میل شدید به شیرینی خواهیم پرداخت.
کاهش قند خون
کاهش قند خون یا هیپوگلیسمی، یکی از اصلیترین دلایل میل شدید به شیرینی است. بدن ما برای عملکرد درست به انرژی نیاز دارد. این انرژی از طریق گلوکز (نوعی قند) که از کربوهیدراتهای غذایی به دست میآید، تامین میشود. وقتی سطح قند خون کاهش مییابد، بدن سیگنالهایی را ارسال میکند تا به ما بگوید که به انرژی نیاز دارد. این سیگنالها به صورت احساس گرسنگی، ضعف، لرزش، عصبانیت و البته میل شدید به شیرینی ظاهر میشوند.
شیرینیها حاوی قند سادهای هستند که به سرعت وارد جریان خون شده و سطح قند خون را به سرعت بالا میبرد. این افزایش سریع قند خون، احساس انرژی و بهبود خلق و خوی را به دنبال دارد. بدن ما به طور طبیعی به دنبال تعادل است. وقتی قند خون پایین میآید، بدن به دنبال راهی برای افزایش سریع آن است و شیرینیها بهترین گزینه برای این کار به نظر میرسند.
کمبود پروتئین
کمبود پروتئین در رژیم غذایی میتواند یکی از دلایل میل شدید به شیرینی و غذاهای قندی باشد. پروتئینها به تنظیم سطح قند خون کمک میکنند و باعث میشوند که سطح انرژی بدن به طور پایدارتری باقی بماند. زمانی که مصرف پروتئین کافی نباشد، قند خون ممکن است کاهش یابد و بدن برای جبران این افت به غذاهای شیرین و قندی تمایل پیدا کند که سریعاً انرژی آزاد میکنند.
پروتئینها منبع اصلی آمینواسیدها هستند که برای تولید مواد شیمیایی مغزی مانند سروتونین ضروری هستند. کمبود پروتئین میتواند به کاهش سطح سروتونین منجر شود، که خود میتواند باعث ایجاد احساس بیقراری و میل به غذاهای شیرین شود. پروتئین نقش مهمی در تنظیم هورمونهای گرسنگی مانند گرلین و لپتین دارد. وقتی پروتئین به میزان کافی مصرف نشود، ممکن است احساس گرسنگی بیشتر شود و بدن به دنبال سریعترین منبع انرژی یعنی شیرینیها برود. وقتی بدن نیاز به انرژی دارد، خوردن غذاهای شیرین میتواند احساس لذت و رضایت سریع به همراه داشته باشد، به خصوص اگر سطح پروتئین در رژیم غذایی کافی نباشد.
عدم تعادل هورمونی
میل شدید و ناگهانی به شیرینی، مخصوصاً در زمانهایی که رژیم میگیریم یا تحت استرس هستیم، برای بسیاری از ما آشناست. یکی از دلایل اصلی این هوسهای شیرین، اختلال در تعادل هورمونی بدن است. هورمونها، پیامرسانهای شیمیایی بدن، نقش بسیار مهمی در تنظیم بسیاری از فرآیندهای بدن، از جمله اشتها و متابولیسم دارند.
هنگامی که قند خون افزایش مییابد، لوزالمعده انسولین ترشح میکند تا قند خون را کاهش دهد. نوسانات شدید در سطح انسولین میتواند باعث شود بدن به دنبال قند بیشتری باشد. لپتین هورمونی است که سیری را به مغز میرساند، در حالی که گرلین هورمونی است که اشتها را تحریک میکند. اختلال در تعادل این دو هورمون میتواند باعث افزایش اشتها شود.
کورتیزول این هورمون در پاسخ به استرس ترشح میشود و میتواند باعث افزایش اشتها و میل به غذاهای شیرین شود. سروتونین این هورمون به عنوان هورمون شادی شناخته میشود و میتواند بر خلق و خو و اشتها تأثیر بگذارد. کاهش سطح سروتونین میتواند باعث شود افراد به دنبال غذاهای شیرین برای افزایش سطح این هورمون باشند.
اگر می خواهید بدانید وقتی گرسنه اید جه غذاها را نباید بخورید مقاله موجود در سایت لاجورد را مطالعه کنید.
کمبود برخی ویتامینها و مواد معدنی
کمبود برخی ویتامینها و مواد معدنی میتواند باعث میل شدید به شیرینی و غذاهای قندی شود. کروم یک ماده معدنی است که در تنظیم سطح قند خون نقش دارد و به بدن کمک میکند تا از انسولین به طور مؤثر استفاده کند. کمبود کروم میتواند باعث نوسانات قند خون شود و تمایل به مصرف غذاهای شیرین را افزایش دهد. برخی تحقیقات نشان دادهاند که مصرف کروم میتواند میل به شیرینی را کاهش دهد.
منیزیم برای تولید انرژی و تنظیم عملکرد سیستم عصبی ضروری است. این ماده معدنی در تنظیم سطح گلوکز خون نقش دارد. کمبود منیزیم میتواند باعث اضطراب، خستگی و تمایل به مصرف شیرینی برای جبران کمبود انرژی شود. در برخی موارد، بدن به دنبال غذاهایی با طعم شیرین میرود تا سطح انرژی خود را افزایش دهد.
ویتامینهای گروه B، به ویژه ویتامین B12 و اسید فولیک، در متابولیسم انرژی و عملکرد سیستم عصبی نقش دارند. کمبود این ویتامینها میتواند باعث احساس خستگی، ضعف و بیحالی شود. این احساسات ممکن است فرد را به سمت غذاهای شیرین سوق دهد که باعث آزادسازی سریع انرژی در بدن میشود.
ویتامین D نقش مهمی در تنظیم هورمونهای گرسنگی و میزان قند خون دارد. کمبود ویتامین D میتواند موجب اختلال در سطح گلوکز و تمایل به غذاهای شیرین شود. همچنین، کمبود این ویتامین ممکن است باعث کاهش سطح سروتونین (هورمون شادی) در مغز شود، که میتواند میل به مصرف غذاهای شیرین را افزایش دهد.
آهن برای حمل اکسیژن در خون و تأمین انرژی بدن ضروری است. کمبود آهن میتواند باعث کمخونی و احساس خستگی و ضعف شود. در این حالت، بدن ممکن است برای جبران انرژی کم، به غذاهای شیرین و قندی تمایل پیدا کند که انرژی سریع فراهم میآورد. روی در عملکرد سیستم ایمنی و هضم مواد غذایی نقش دارد. کمبود این ماده معدنی ممکن است باعث نوسانات قند خون و افزایش میل به غذاهای شیرین شود.
استرس و اضطراب
هنگامی که تحت استرس قرار میگیریم، بدن ما کورتیزول ترشح میکند. این هورمون علاوه بر آمادهسازی بدن برای مقابله با شرایط استرسزا، میتواند میل به غذاهای شیرین را نیز افزایش دهد. سروتونین، هورمونی است که به عنوان هورمون شادی شناخته میشود. استرس میتواند سطح سروتونین را کاهش دهد و در نتیجه، فرد به دنبال راههایی برای افزایش آن باشد.
یکی از این راهها، مصرف غذاهای شیرین است، زیرا کربوهیدراتهای موجود در این غذاها میتوانند به افزایش تولید سروتونین کمک کنند. برای بسیاری از افراد، خوردن شیرینی میتواند یک مکانیسم مقابله با استرس باشد. شیرینی باعث ترشح دوپامین میشود که هورمونی مرتبط با لذت و پاداش است. بنابراین، خوردن شیرینی میتواند به عنوان یک راه سریع برای کاهش استرس و افزایش احساس خوب عمل کند.
افسردگی
افسردگی میتواند یکی از دلایل میل شدید به شیرینی و غذاهای قندی باشد. این رابطه معمولاً به دلایل فیزیولوژیکی و روانشناختی مرتبط است. سروتونین، یک انتقالدهنده عصبی است که نقش مهمی در تنظیم حالت روحی، احساس خوشی و آرامش دارد. افراد مبتلا به افسردگی معمولاً سطح سروتونین کمتری دارند. مصرف غذاهای شیرین میتواند به طور موقت باعث افزایش سطح سروتونین شود و فرد را از لحاظ روحی احساس بهتری داشته باشد. این افزایش موقت سروتونین میتواند باعث شود فرد به غذاهای شیرین و قندی تمایل پیدا کند تا از این طریق آرامش و رضایت موقت به دست آورد.
دوپامین یکی دیگر از انتقالدهندههای عصبی است که به احساس پاداش و لذت مربوط میشود. در افسردگی، سطح دوپامین ممکن است کاهش یابد، و مصرف شیرینیها میتواند به طور موقت احساس خوشی و پاداش را در مغز ایجاد کند. بنابراین، میل به شیرینیها میتواند به نوعی تلاش ناخودآگاه برای جبران این کمبودهای شیمیایی در مغز باشد.
افسردگی میتواند باعث اختلال در هورمونهای گرسنگی مانند گرسنگیزای گرلین و هورمون سیری لپتین شود. در این حالت، فرد ممکن است بیشتر احساس گرسنگی کرده و به دنبال غذاهایی باشد که سریع انرژی (مانند شیرینیها) را تأمین میکنند. این تغییرات هورمونی میتواند به میل شدید به شیرینیها منجر شود.
افراد مبتلا به افسردگی گاهی از خوردن غذا به عنوان یک راه برای مقابله با احساسات منفی استفاده میکنند. مصرف شیرینیها میتواند برای آنها یک راهحل موقت برای فرار از احساسات ناخوشایند یا اضطراب باشد. این رفتار بهویژه در افرادی که به خوردن عاطفی تمایل دارند، بیشتر مشاهده میشود.
افسردگی میتواند باعث کاهش انرژی و انگیزه شود. افراد مبتلا به افسردگی ممکن است برای جبران کمبود انرژی خود به دنبال غذاهای شیرین بروند، چرا که این غذاها به سرعت انرژی میدهند و میتوانند احساس بهتری به فرد بدهند، حتی اگر این احساس کوتاهمدت باشد.
عادت و اعتیاد
میل شدید و گاه غیرقابل کنترل به شیرینی، مشکلی است که بسیاری از افراد با آن دست و پنجه نرم میکنند. این میل صرفاً یک هوس گذرا نیست، بلکه میتواند ریشه در عادات غذایی و حتی نوعی وابستگی داشته باشد.
هر چه بیشتر شیرینی مصرف کنید، مغز شما به این پاداش عادت میکند و برای دریافت آن، به دنبال شیرینی خواهد بود. دیدن شیرینیها، بوی آنها، یا حتی حضور در محیطهایی که شیرینی سرو میشود، میتواند این میل را تحریک کند. مثلاً خوردن شیرینی بعد از غذا یا هنگام تماشای تلویزیون، میتواند به یک عادت قوی تبدیل شود.
مصرف زیاد شکر میتواند تغییراتی در سیستم پاداش مغز ایجاد کند و باعث شود فرد برای رسیدن به احساس لذت، به شیرینی وابسته شود. مانند تحریکپذیری، خستگی، و حتی افسردگی، ممکن است در افرادی که مصرف شیرینی را به طور ناگهانی قطع میکنند، مشاهده شود. گرچه مکانیسمهای آن متفاوت است، اما از نظر روانشناسی، اعتیاد به شیرینی شباهتهایی به اعتیاد به مواد مخدر دارد.
رژیمهای غذایی نامناسب
مصرف زیاد کربوهیدراتهای ساده به سرعت قند خون را افزایش میدهند و سپس باعث افت ناگهانی آن میشوند. این نوسانات باعث احساس گرسنگی و میل شدید به شیرینی میشود. فیبر به کند شدن روند هضم و جذب قند کمک میکند و از نوسانات قند خون جلوگیری میکند.
پروتئین به احساس سیری کمک میکند و از هوسهای غذایی جلوگیری میکند. چربیهای سالم به تنظیم هورمونهای گرسنگی کمک میکنند و از پرخوری جلوگیری میکنند. حذف برخی گروههای غذایی مانند کربوهیدراتها یا چربیها میتواند منجر به کمبود مواد مغذی و افزایش میل به غذاهای ممنوعه شود. این غذاها اغلب حاوی قند افزوده، چربیهای ترانس و سدیم بالا هستند که میتوانند به افزایش وزن و هوسهای غذایی منجر شوند.
کم خوابی
کم خوابی میتواند تاثیرات منفی بر تنظیم هورمونها و عملکرد بدن داشته باشد که یکی از این اثرات ممکن است افزایش میل به غذاهای شیرین باشد. زمانی که خواب کافی ندارید، سطح هورمونهایی مانند گرلین (هورمون گرسنگی) و لپتین (هورمون سیری) دچار اختلال میشود. کمبود خواب باعث افزایش سطح گرلین و کاهش سطح لپتین میشود، که این امر میتواند احساس گرسنگی و نیاز به مواد غذایی شیرین را افزایش دهد.
همچنین، کم خوابی میتواند تاثیرات منفی بر متابولیسم داشته باشد و باعث شود که بدن تمایل بیشتری به مصرف کالریهای سریع و آسان (مانند قند و شیرینی) پیدا کند. این تغییرات در هورمونها و متابولیسم باعث میشود که به طور ناخودآگاه میل به شیرینی و غذاهای پرکالری بیشتر شود.