آشنایی با خواص سویا
سویا یک حبوبات بومی شرق آسیاست که هزاران سال است به عنوان منبع غذایی ارزشمند مورد استفاده قرار می‌گیرد. دانه‌های سویا سرشار از پروتئین، فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند و می‌توان از آنها برای تهیه طیف گسترده‌ای از محصولات غذایی استفاده کرد.
با مجله اینترنتی لاجورد همراه باشید تا با خواص سویا بیشتر آشنا شوید.
ارزش غذایی سویا
سویا منبع کاملی از پروتئین گیاهی است، به این معنی که حاوی تمام ۹ اسید آمینه ضروری است که بدن برای عملکرد صحیح به آنها نیاز دارد. سویا منبع خوبی از فیبر است که برای سلامت دستگاه گوارش مهم است. فیبر همچنین می‌تواند به شما در احساس سیری و کنترل وزن کمک کند. سویا منبع خوبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی از جمله ویتامین‌های گروه B، آهن، کلسیم، منیزیم و فسفر است. سویا حاوی چربی‌های غیراشباع است که برای سلامت قلب مفید هستند. سویا حاوی ایزوفلاون‌ها است که نوعی فیتواسترول هستند. ایزوفلاون‌ها از نظر ساختاری شبیه به استروژن هستند و ممکن است برخی از اثرات آن را در بدن تقلید کنند.
خواص سویا برای بدن
- منبع عالی پروتئین: سویا تنها غذای گیاهی است که حاوی تمام 9 اسید آمینه ضروری است و به همین دلیل جایگزینی عالی برای گوشت در رژیم‌های گیاه‌خواری و وگان محسوب می‌شود.
- کاهش کلسترول: سویا حاوی چربی‌های غیر اشباع است که می‌تواند به کاهش کلسترول LDL (بد) و افزایش HDL (خوب) کمک کند.
- کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی: رژیم غذایی سرشار از سویا می‌تواند به کاهش فشار خون و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی کمک کند.
- کاهش علائم یائسگی:
- سویا حاوی ترکیباتی به نام ایزوفلاون است که شبیه به استروژن هستند و می‌توانند به کاهش علائم یائسگی مانند گرگرفتگی و خشکی واژن کمک کنند.
- کاهش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان: برخی از مطالعات نشان داده‌اند که مصرف سویا ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه، پروستات و روده بزرگ را کاهش دهد.
مضرات مصرف سویا
برخی افراد به سویا آلرژی دارند و مصرف آن می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک مانند کهیر، خارش، تورم، مشکل تنفس و حتی شوک آنافیلاکسی شود. سویا حاوی ترکیباتی به نام اولیگوساکاریدها است که می‌توانند در برخی افراد سبب نفخ، گاز، اسهال و درد شکم شوند. مصرف مقادیر زیاد سویا ممکن است در عملکرد تیروئید، به خصوص در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید، اختلال ایجاد کند. سویا ممکن است با برخی داروها مانند داروهای رقیق کننده خون و داروهای ضد تیروئید تداخل داشته باشد. سویا حاوی ایزوفلاون است که ترکیباتی شبیه به استروژن هستند.
مصرف زیاد ایزوفلاون ممکن است در زنان باردار و شیرده، کودکان و افراد مبتلا به برخی از بیماری های خاص مانند سرطان سینه و اندومتریوز عوارضی ایجاد کند. اگر به سویا آلرژی دارید، از مصرف آن خودداری کنید. افراد مبتلا به مشکلات تیروئید قبل از مصرف زیاد سویا باید با پزشک خود مشورت کنند. زنان باردار و شیرده، کودکان و افراد مبتلا به برخی از بیماری‌های خاص باید در مورد مصرف سویا با پزشک خود مشورت کنند.
مصرف سویا را به تدریج افزایش دهید تا از مشکلات گوارشی احتمالی جلوگیری کنید. از محصولات سویا تخمیر شده مانند تمپه به جای لوبیا سویا استفاده کنید. در مجموع، سویا یک غذای مغذی با فواید سلامتی بسیاراست. با این حال، مصرف آن د افراد با شرایط خاص ممکن است مضر باشد. همیشه قبل از افزایش مصرف سویا در رژیم غذایی خود با پزشک خود مشورت کنید.
محصولات حاوی سویا
- لوبیا سویا: لوبیا سویا را می‌توان به صورت پخته، خام یا بو داده مصرف کرد. همچنین از آن برای تهیه شیر سویا، توفو، تمپه، سس سویا و روغن سویا استفاده می‌شود.
- شیر سویا: شیر سویا جایگزینی مناسب برای شیر گاو است و برای افراد مبتلا به عدم تحمل لاکتوز یا آلرژی به شیر گاو مناسب است.
- توفو: توفو از شیر سویا تهیه می‌شود و منبع خوبی از پروتئین است. می‌توان آن را به صورت سرخ شده، پخته شده یا خام مصرف کرد.
- تمپه: تمپه یک محصول سویا تخمیر شده است که طعمی قوی و مغذی دارد.
- سس سویا: سس سویا از لوبیا سویا، گندم، نمک و آب تهیه می‌شود و چاشنی محبوب در آشپزی آسیایی است.
- روغن سویا: روغن سویا یک روغن گیاهی همه کاره است که برای پخت و پز، سرخ کردن و سالاد استفاده می‌شود.
اگر دوست دارید با خواص کنسرو ماهی بیشتر آشنا شوید مقاله سایت لاجورد را مطالعه کنید.
مضرات و خواص سویا در بارداری و شیردهی
سویا یک منبع غنی از پروتئین، فیبر، ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها است که می‌تواند برای زنان باردار و شیرده مفید باشد. مصرف زیاد سویا ممکن است باعث اختلال در هورمون‌های جنسی شود و تأثیر منفی بر روی تولید هورمون‌های استروژن و پروژسترون داشته باشد. حاوی فیتواستروژن‌ها (موادی که خصوصیات هورمون استروژن را دارند) است که ممکن است به تولید هورمون‌های زنان و کودکان تأثیر بگذارد. ممکن است باعث ایجاد حساسیت و آلرژی در برخی افراد شود.
منبع عالی پروتئین برای بدن مادر و جنین در دوران بارداری است. حاوی اسیدهای چرب اسیدهای چرب امگا-3 و امگا-6 است که برای سلامتی مغز و اعصاب جنین مفید است. حاوی فیبر است که می‌تواند مشکلات گوارشی در دوران بارداری را کاهش دهد. حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین C، ویتامین K، فولات، آهن و کلسیم است که برای سلامتی مادر و جنین حائز اهمیت است. به هر حال، قبل از شروع مصرف سویا در دوران بارداری و شیردهی، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید تا از میزان و نحوه مصرف مناسب آن اطمینان حاصل کنید.
