همه چیز در مورد دوران قاعدگی
قاعدگی به دورانی اطلاق می‌شود که در آن خونریزی از رحم زنان رخ می‌دهد. این دوره‌های خونریزی به عنوان پریود یا قاعدگی شناخته می‌شوند و معمولاً مدت زمانی حدوداً 28 روز (اما ممکن است بین 21 تا 35 روز نیز متغیر باشد) دارد. قاعدگی نشانگر شروع دوره تخمک‌گذاری در دوران باروری زنان است.
فاز قبل از تخمک‌گذاری (فاز Follicular): این فاز از آغاز قاعدگی تا زمانی که تخمک‌گذاری رخ نمی‌دهد، می‌پردازد. در این مرحله، تخمک در تخمدان رشد می‌کند و افزایش هورمون‌های استروژن را تحریک می‌کند. آغاز قاعدگی معمولاً در این فاز اتفاق می‌افتد. فاز تخمک‌گذاری (فاز Luteal): پس از تخمک‌گذاری، تخمک از تخمدان به رحم حرکت می‌کند.
اگر تخمک با اسپرم بپیوندد و بارداری ایجاد شود، در طول این فاز، سطح هورمون پروژسترون افزایش می‌یابد تا به حمایت از حفظ حمل و ایجاد محیطی مناسب برای جنین بپردازد. در صورتی که بارداری اتفاق نیافتد، سطح هورمون‌ها کاهش می‌یابد و قاعدگی شروع می‌شود. معمولاً قاعدگی به مدت 3 تا 7 روز ادامه دارد. در این دوره، از بدن خارج شده خون و بافت‌های تخمک‌گذاری ناکامی به صورت پریود خوانده می‌شود. قاعدگی یک پدیده طبیعی در چرخه بیولوژیکی زنان است و نشانگری از سلامت تولید هورمون و سیستم تناسلی زنان می‌باشد.
چه زمانی اکثر دختران پریود می شوند؟
تاریخ شروع قاعدگی (پریود) در دختران ممکن است متغیر باشد و به عوامل مختلفی ارتباط داشته باشد، از جمله ژنتیک، وزن بدنی، سطح فعالیت فیزیکی، تغذیه، و عوامل استرس. معمولاً، دختران به طور متوسط در اواخر دوران نوجوانی یا در میانگین بین سن 9 تا 16 سال، شروع به تجربه قاعدگی می‌کنند.
بیشتر دختران پریود خود را در سنین 11 تا 14 سال شروع می‌کنند. اما، همانطور که گفته شد، این یک متوسط است و هر دختر ممکن است تاخیر یا زودتر پریود شود. برخی از دختران ممکن است در سنین پایین‌تر یا بالاتر از این محدوده پریود شوند. مهم است که بدانید که میانگین سن شروع قاعدگی تنها یک معیار است و تغییرات زیادی ممکن است. اگر دختری تا سن 16 سالگی قاعدگی نشده باشد یا اگر نوجوانی در چند سال اول از شروع توسعه جنسی خود ناپایدار به نظر بیاید، بهتر است با پزشک مشورت کرده و اقدامات لازم را انجام دهید.
چه عواملی باعث پریود می شود؟
پریود یا قاعدگی یک فرآیند طبیعی در زنان است که در آن پوشش داخلی رحم به همراه مقداری خون از بدن خارج می شود. این فرآیند به طور منظم و در فواصل زمانی مشخص اتفاق می افتد. پریود تحت تأثیر تغییرات هورمونی است. در ابتدای چرخه قاعدگی، هورمون استروژن باعث ضخیم شدن پوشش داخلی رحم می شود. در اواسط چرخه، هورمون پروژسترون باعث تثبیت پوشش داخلی رحم می شود.
اگر بارداری اتفاق نیفتد، سطح پروژسترون کاهش می یابد و باعث ریزش پوشش داخلی رحم می شود. تخمک گذاری فرآیندی است که در آن یک تخمک از تخمدان آزاد می شود. تخمک گذاری معمولاً در اواسط چرخه قاعدگی اتفاق می افتد. اگر تخمک با اسپرم لقاح پیدا کند، بارداری اتفاق می افتد. اگر بارداری اتفاق نیفتد، تخمک آزاد شده از بین می رود و پوشش داخلی رحم نیز ریزش می کند.
عوامل دیگری نیز می توانند بر چرخه قاعدگی و پریود تأثیر بگذارند، پریود معمولاً در سنین 11 تا 14 سالگی شروع می شود و تا سنین 45 تا 55 سالگی ادامه دارد. زنان با وزن کم یا چاق ممکن است دچار پریود نامنظم شوند. ورزش شدید ممکن است باعث پریود نامنظم شود. استرس می تواند باعث پریود نامنظم شود. برخی بیماری ها مانند اختلالات تیروئید، آندومتریوز و سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) می توانند باعث پریود نامنظم شوند. اگر پریود شما نامنظم است یا علائم دیگری مانند درد شدید، خونریزی زیاد یا لکه بینی بین پریودها دارید، باید با پزشک خود مشورت کنید.
چگونه تخمک گذاری با دوره ها ارتباط دارد؟
تخمک‌گذاری (Ovulation) یکی از مراحل دوره‌های زنانه است که در آن تخمک از تخمدان آزاد می‌شود و به رحم حرکت می‌کند. دوره‌های زنانه به عنوان یک سری تغییرات فیزیولوژیکی در بدن زنان، از شروع دوران پریود (قاعدگی) تا پایان آن شامل مراحل مختلفی می‌شود. در اینجا چند نکته در مورد تخمک‌گذاری و ارتباط آن با دوره‌ها آورده شده است:
میان دوره (فاز مرحله میانی)
تخمک‌گذاری معمولاً در میانه دوره‌های زنانه اتفاق می‌افتد. یعنی در حدود نیمه‌ی دوره قاعدگی.
دوره 28 روزه معمولاً به عنوان مثال مطرح می‌شود، و تخمک‌گذاری در حدود روز 14 اتفاق می‌افتد. اما در دوره‌های طولانی‌تر یا کوتاه‌تر، زمان تخمک‌گذاری نیز تغییر می‌کند.
علائم تخمک‌گذاری
طی دوره‌های زنانه، ممکن است علائم و نشانه‌هایی از تخمک‌گذاری ظاهر شود. این شامل تغییرات در ترشحات واژنی، درد یا حساسیت در ناحیه تخمکدانها، و افزایش دمای بدن (تغییرات در دمای بدن پایه) می‌شود.
در یکی از مقالات سایت لاجورد به بررسی سندرم تخمدان پلی کیستیک پرداخته ایم. جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید این مقاله را مطالعه کنید.
استفاده از دوره‌ها برای برنامه‌ریزی باروری
آگاهی از زمان تخمک‌گذاری می‌تواند برای برنامه‌ریزی باروری مفید باشد. زوج‌ها ممکن است در زمان تخمک‌گذاری برنامه‌ریزی جنسی داشته باشند تا فرصت باروری را افزایش دهند.
استفاده از روشهای پیش‌بینی تخمک‌گذاری
برخی از زنان از روش‌هایی مانند اندازه‌گیری دمای بدن پایه یا استفاده از آزمایش‌های پیش‌بینی تخمک‌گذاری (OPK) برای پیش‌بینی زمان تخمک‌گذاری استفاده می‌کنند.
توجه داشته باشید که علائم و زمان تخمک‌گذاری ممکن است در هر زنی متفاوت باشد. در صورت نیاز به برنامه‌ریزی باروری یا هر مسئله‌ای مربوط به سلامت تولید مثل، بهتر است با متخصصان بهداشت زنانه یا پزشکان مشورت کنید.
آیا دوره شروع قاعدگی به طور منظم اتفاق می افتد؟
دوره شروع قاعدگی یکی از مراحل طبیعی و مهم در زندگی یک دختر است. اما این اتفاق برای هر دختر به طور دقیق در یک زمان خاص اتفاق نمی‌افتد. معمولاً دوره شروع قاعدگی (یا پریود) در دختران معمولاً بین سن ۸ تا ۱۵ سال اتفاق می‌افتد، اما ممکن است در برخی موارد این محدوده زمانی بیشتر یا کمتر باشد. فاکتورهای مختلفی می‌توانند بر زمان شروع قاعدگی تأثیر بگذارند، از جمله ژنتیک، وزن بدن، سن ورود به دوره بلوغ، سلامتی عمومی و نحوه تغذیه. افزایش وزن بدن، میزان چربی بدن و سطح فعالیت فیزیکی نیز می‌توانند بر زمان شروع قاعدگی تأثیر بگذارند.
اگر شما یا دختری که مراقبت می‌کنید، نگرانی‌هایی در مورد زمان شروع قاعدگی دارید، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. آنها می‌توانند به شما راهنمایی کنند و اطلاعات لازم را در این زمینه ارائه دهند.
تا چه سنی قاعدگی رخ می دهد؟
قاعدگی یا پریود یکی از نشانه‌های ورود به دوره بلوغ است و معمولاً در دختران میان ۸ تا ۱۵ سال اتفاق می‌افتد. اما ممکن است این محدوده زمانی برای هر فرد متفاوت باشد. برخی دختران ممکن است قاعدگی خود را در سنین کمتر یا بیشتر از این محدوده تجربه کنند.
عوامل مختلفی می‌توانند بر زمان شروع قاعدگی تأثیر بگذارند، از جمله ژنتیک، وزن بدن، سن ورود به دوره بلوغ، سلامتی عمومی و نحوه تغذیه. افزایش وزن بدن، میزان چربی بدن و سطح فعالیت فیزیکی نیز می‌توانند بر زمان شروع قاعدگی تأثیر بگذارند. اگر شما یا دختری که مراقبت می‌کنید، نگرانی‌هایی در مورد زمان شروع قاعدگی دارید، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. آنها می‌توانند به شما راهنمایی کنند و اطلاعات لازم را در این زمینه ارائه دهند.
PMS چیست؟
PMS به معنای “سندرم پیش از قاعدگی” است و به یک مجموعه از علائم فیزیکی و روحی اشاره دارد که بسیاری از زنان در مدت چند روز یا هفته قبل از شروع دوره‌ی قاعدگی (پریود) خود تجربه می‌کنند. این علائم معمولاً با شروع قاعدگی کاهش می‌یابند. علائم PMS می‌توانند به شدت متغیر باشند و از یک زن به زن دیگر تفاوت داشته باشند. برخی از علائم متداول PMS شامل موارد زیر هستند:
تغییرات در مزاج و روحیه:
- افسردگی یا اضطراب
- ناراحتی یا خستگی روحی
- تحریک‌پذیری یا خشونت افزایش یافته
علائم جسمی: درد یا تورم سینه‌ها – درد عضلات و مفاصل - سردرد یا درد سر: گرفتاری به عنوان نتیجه‌ی تغییرات هورمونی
مشکلات خواب: اختلال در خواب یا خواب بیش از حد - خواب آلودگی: تغییرات در رفتارهای تغذیه‌ای: افزایش یا کاهش اشتها – اشتیاق به مصرف خوراکی‌های خاص
علائم گوارشی: گرمی یا ترشحات روده‌ای ناخواسته – نفخ و مشکلات گوارشی دیگر
مهم است توجه داشته باشید که PMS بسیار رایج است و اکثر زنان تا حدودی این علائم را تجربه می‌کنند. در صورتی که علائم PMS به گونه‌ای باشند که زندگی روزمره شما را تحت تأثیر قرار دهد یا شدت علائم زیاد باشد، می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید. برخی از روش‌ها و درمان‌ها ممکن است به کاهش علائم PMS کمک کنند.
